عفونت های داخلی و خارجی باکتری ها ماهی ها جزو شایع ترین بیماری در ماهیان آکواریومی و حوضچه ها هستند که معمولا تمام آکواریوم داران لااقل یک بار با آن دست و پنجه نرم کرده اند .بیمارهای باکتریایی می توانند پدیده های متنوعی را ایجاد کنند که ورم و باد کردن چشم ماهی ، ریش ریش شدن باله ها و دم ، پوسیدگی ، زخم ها ، کج شدن بدن و … برخی از علایم این بیماری هستند .
برای درمان این نوع از بیماری نیز داروهای متعددی توسط شرکت های بزرگ و کوچک تولید و روانه بازار شده اند ، برای درمان برخی از انواع ساده این بیماری در آکواریوم های آب شیرین می توان حتی از داروهای تولید ایران هم استفاده نمود ولی تا این لحظه داروی موثر مناسب ایرانی برای آکواریوم های آب شور روانه بازار نشده است .

از جمله داروهای کاربردی برای درمان این بیماری می توان برای آکواریوم به JBL Ectol bac Plus 250 و  JBL Furanol Plus 250 و برای حوضچه به JBL Ectol bac Pond Plus یا JBL FuraPond اشاره نمود .

حدود ۹۰ درصد از تمام بیماری های ماهی می توانند سیستم ایمنی بدن آنها را تضعیف نموده و در صورت عدم تقویت و درمان موجب مرگ و میر آبزیان خواهد شد . باید در نظر گرفته شود که استفاده از داروهای نامرغوب و غیر تخصصی ممکن است با پاتوژن ها مبارزه نماید اما به طور کلی علت را حذف نمی کند. بنابراین ضمن تعیین نوع بیماری ، استفاده از داروی مناسب اهمیت بسیار مهمی دارد . به محض اینکه اولین علائم بیماری قابل تشخیص باشد اقدام فوری لازم است. علایم بیماری شاید در ابتدا نا محسوس و کم باشد ولی به مرور پوشش های سفید پوست ، نقاط خونریزی و زخم ها می توانند از مهمترین علائم این نوع بیماری باشند .

اگر یک میکروسکوپ در دسترس باشد، تمایز بین بیماری های باکتریایی و انگلی نسبتا ساده است ولی در ظاهر ممکن است برخی مدل های بیماری باکتریایی و انگلی با هم اشتباه گرفته شود . اگر بتوانید با میکروسکوپ بافت آلوده را نگاه کنید خواهید دید در نوع انگلی اکثرا نوع انگل انگشتان به وضوح قابل تشخیص دارند در مقابل، باکتری ها خیلی کوچک هستند که حتی نمی توانند به وضوح با بزرگنمایی ۵۰۰ برابر شناخته شوند.

برای نمونه روش درمان با فورانل جی بی ال در زیر بیان می شود :

– بطری را قبل از استفاده تکان دهید

– قبل از استفاده هر نوع کربن را از سیستم خارج نموده و دستگاه ازن ، یو وی و دی اکسید کربن را خاموش کنید

– در صورت وجود اسکیمر در آکواریوم های آب شور کاپ آنرا بردارید

– مقدار ۵۰٪ از آب قبل از مصرف باید تغییر کند

– در زمان درمان مخزن را با یک پمپ هوای مناسب هوادهی کنید

– دارو را در صبح اضافه کنید تا بتوانید رفتار ماهی را به خوبی مشاهده کنید

دوز و مدت استفاده :

دوز برای یک حمام طولانی مدت :
۲ قرص در هر ۵۰ لیتر آب در موارد عادی را در یک ظرف با اب تمیز حل نموده و درون مخزن بریزید
۲ قرص در هر ۲۵ لیتر در موارد شدید را در یک ظرف با اب تمیز حل نموده و درون مخزن بریزید
سپس ۵ روز باید صبر کنید

بعد از روز سوم میزان نیتریت را نظارت کنید اگر مقدار بیش از ۰٫۵ mg / l، درمان را متوقف نموده و مدت ۲۴ ساعت کربن فعال در سیستم بگذارید و سپس آنرا خارج کنید
سپس مقدار ۵۰ درصد از آب را مجدد تعویض کنید

تغذیه در طول درمان:

در طول درمان، تغذیه ماهی را ادامه دهید دهید

داروی JBL Furanol Plus 250 به شدت به باکتری های سیستم تصفیه آسیب می رساند. از آنجا که بسیاری از باکتری های بیماریزا قادر به زنده ماندن در مدیاهای فیلتر می باشند ، ما توصیه می کنیم به خوبی فیلتر و سامپ خود را تمیز نموده و بعد از درمان از باکتری زنده مانند دنیترول استفاده کنید

دستورالعمل درمان با (JBL Ektol bac Plus 250)

احتیاط :

در آکواریوم های آب شور و آب شیرینی که از بی مهرگان ، مرجان ها و گیاهان آکواریومی نگهداری می کنند معمولا از درمان کننده های این بیماری استفاده نکنید . همچنین ممکن است برای برخی ماهی ها و آبزیان حساس همچون انواع مار ، ماندرین ، کت و لوچ های حساس آزار دهنده باشد لذا دوز دارو را برای استفاده در مخازنی که آنها وجود دارند نصف کنید

موارد عمومی :
در مدت درمان ، هر نوع کربن فعال باید از سیستم خارج شود.

دستگاه های یو وی و همچنین تزریق کننده های CO₂ را خاموش کنید
همچنین اطمینان حاصل کنید که دستگاه ازن ساز ozonisers نیز خاموش است
بهتر است قبل از شروع درمان مقدار 50٪ از آب آکواریوم را با آب سالم تعویض کنید
در طول درمان حتما با پمپ هوای مناسب آکواریوم را هوادهی نمایید و در آکواریوم های آب شور کاپ اسکیمر را بردارید تا ضمن جلوگیری از جمع آوری دارو هوارسانی نیز انجام شود
توصیه می شود دارو را صبح ها ضافه کنید تا بتوانید رفتار ماهی را مشاهده کنید

– بطری را قبل از استفاده تکان دهید

دوز و مدت استفاده :

روز اول : دوز 10 میلی لیتر Ektol bac Plus 250 K1 (جزء 1) را به ازای هر 100 لیتر آب آکواریوم به مخزن در صبح اضافه کنید
روز دوم : دوز 5 میلی لیتر Ektol bac Plus 250 K2 (جزء 2) را به ازای هر 100 لیتر آب آکواریوم به مخزن در صبح اضافه کنید
روز سوم : دوز 5 میلی لیتر Ektol bac Plus 250 K2 (مولفه 2) را به ازای هر 100 لیتر آب آکواریوم به مخزن در صبح اضافه کنید
روز چهارم : مقدار 50٪. آب مخزن را تعویض نموده و بعد از آن 10 میلی لیتر Ektol bac Plus 250 K1 (جزء 1) را به ازای هر 100 لیتر آب آکواریوم به مخزن در صبح اضافه کنید
روز پنجم : دوز 5 میلی لیتر Ektol bac Plus 250 K2 (مولفه 2) را به ازای هر 100 لیتر آب آکواریوم به مخزن در صبح اضافه کنید
روز ششم : دوز 5 میلی لیتر Ektol bac Plus 250 K2 (جزء 2) را به ازای هر 100 لیتر آب آکواریوم به مخزن در صبح اضافه کنید
روز هفتم : با تغییر آب 50٪. درمان شما تکمیل شده است.

توجه : برای آب نرم شده زیر 8 درجه سختی کربنات تنها نصف دوز گفته شده بالا را استفاده کنید
در ضمن از جزء دوم دارو ( مولفه 2 ) می توانید برای ماهی از دریاچه های رودخانه آفریقای جنوبی استفاده کنید (دریاچه مالاوی، دریاچه تانگانیکا، دریاچه ویکتوریا).

توجه داشته باشید در طول مدت درمان وضعیت ماهی به طور معمول بهبود می یابد و یا علائم حتی به طور کامل ناپدید می شوند

تغذیه در طول درمان:

در طول درمان، تغذیه ماهی را ادامه دهید دهید

داروی اکتول بک به شدت به باکتری های سیستم تصفیه آسیب می رساند. از آنجا که بسیاری از باکتری های بیماریزا قادر به زنده ماندن در مدیاهای فیلتر می باشند ، ما توصیه می کنیم به خوبی فیلتر و سامپ خود را تمیز نموده و بعد از درمان از باکتری زنده مانند دنیترول استفاده کنید

پس از درمان

پس از درمان، لطفا آب آکواریوم را برای 24 ساعت با استفاده از کربن فعال برای دفع مواد باقی مانده دارو فیلتر کنید. پس از آن کربن فعال باید به طور کامل از بین برود و دور ریخته شود . اضافه کردن یک استارتر باکتریایی به آب آکواریوم می تواند به کمبود باکتری از بین رفته در حین تعویض آب ها و درمان کمک کند . باکتری ها انواع مختلفی دارند که توصیه می کنیم از برندهای معتبر کسری باکتری سیستم خود را تأمین نمایید .

برای آگاهی بیشتر از عوارض داروها و مکمل ها بهتر بروشور هر دارو را به خوبی مطالعه نموده یا از دامپزشک خود مشاوره بگیرید